Jarosławiec - wieś rybacka i rekreacyjno-wypoczynkowa położona w sosnowych lasach na wybrzeżu Morza Bałtyckiego. Położona między miejscowościami Wicko Morskie i Darłowo (11 km na północ od drogi wojewódzkiej nr 203, która łączy Koszalin i Darłowo z Ustką), na zachód od jeziora Wicko. Przy wschodniej części wsi do Morza Bałtyckiego uchodzi rzeka Głównica. Jarosławiec to turystyczne centrum gminy Postomino. Urokliwe nadmorskie plaże, wysoki klifowy brzeg o wysokości do 30 metrów i sosnowy las to największe walory krajobrazowe tej miejscowości.

Powierzchnia miejscowości ogółem wynosi 531.9822 ha, w tym użytki rolne to 99.9842 ha.

Historia i dziedzictwo kulturowe miejscowości

Jarosławiec w swojej historii miał różne nazwy. Pierwsza, jaka pojawiła się w dokumentach, to Gartzhouede i pochodzi z 1460 roku. Według Rymuta (1996-2003:IV, 100) to hybryda, dwuznaczna. Pierwszy człon to pomorski grad, polski gród, natomiast drugi człon to średnioniemieckie hovde, niemieckie Hof (zagroda). W tradycji ludowej Jarosławiec znany był również Röwershof (od niemieckiego rauben czyli rabować). Nazwę tą można przypuszczalnie wiązać z dużą liczbą rozbitych statków w tej okolicy, a to z kolei mogło wynikać z obecności wzdłuż wybrzeża ławic piasku. Szczątki statków oraz transportowane towary wyrzucone przez morze zbierane były przez mieszkańców. Od roku 1628 Jarosławiec pojawia się pod nazwą Jarsthoffde, przypuszczalnie było to związane niemieckimi zmianami dialektycznymi. Nazwa może wywodzić się również od imienia Jarosz, Jarsza, Jarost lub Jarosław. Założyć także można pochodzenie nazwy od imienia Jarthslaw von Palsewische, wójta okręgu Darłowo wymienianego jako świadka w większości miejscowych dokumentów oraz w dwóch dokumentach archiwum miejskiego w Sławnie z lat 1337 i 1341.

Pierwsze historyczne wzmianki dotyczące Jarosławca pochodzą z roku 1460. Wieś stanowiła własność książąt szczecińskich i znajdowała się w domenie darłowskiej. Podczas wizytacji parafii Łącko w roku 1493 wizytowano również Jarosławiec. Z zapisów wynika, iż we wsi mieszkało kilku rolników uprawiających głównie żyto oraz kilku rybaków. W roku 1508 książę musiał załagodzić spór pomiędzy radą Miasta Darłowo a rybakami z Jarosławca oraz Wicia, którzy swymi łodziami, szkutami prowadzili zakazany handel. Wwóz i wywóz towarów, w szczególności: soli, słodu, smoły, ołowiu, drzewa, przysługiwał członkom gildy kupieckiej. Płacili od tego stosowny podatek, nad którym czuwała Rada. Rada dbała również o przestrzeganie wymiarów i mas stosowanych w handlu. Spór załagodzono, a rybacy mogli handlować tylko produktami rolnymi i rybnymi, ale wyłącznie na własny użytek. Do roku 1630 kilka razy potwierdzano to prawo.

W latach przedwojennych Jarosławiec administracyjnie należał do Urzędu w Darłowie, natomiast Urząd Stanu Cywilnego znajdował się w Nacmierzu. Nadzór policyjny sprawował jeden policjant mieszkający we Wszedzieniu. Mieszkańcy Jarosławca stanowili lokalny samorząd, na którego czele stał najpierw sołtys, którego urząd przemianowano na burmistrza. Sołtysa czy później burmistrza wybierano spośród „starych” mieszkańców. Z tą funkcją związane było również tzw. gospodarstwo sołtysowe wraz z łąką o powierzchni ½ hektara. Formalnie łąka należała do gminy, w związku z czym sołtys płacił stosowny podatek na jej rzecz. Obowiązkiem sołtysa było składanie sprawozdań z prowadzonej przez siebie działalności do urzędu w Sławnie, ale w większości decyzji zachował samodzielność. Kolejnymi burmistrzami byli Herman Boldt, Otto Schultz i Karl Wolter (ostatni burmistrz sprawował swój urząd w latach 1938-1945). Do równie ważnych funkcji należało stanowisko urzędnika celnego, jak i funkcja dróżnika. Urzędnikami celnymi przez zakończeniem II wojny światowej byli Karl Krahn i Gustaw Kaynow, stanowisko dróżnika sprawował Max Brose.

Rok 1775 przyniósł spór o granicę pomiędzy Jarosławcem a Rusinowem. Spór załagodziła dopiero Królewska Izba Wojenna w Szczecinie, potwierdzając reces z 1628 roku. Według opisu Brüggemanna z roku 1784 we wsi mieszkało 11 rolników, siedmiu Straßenkossäten i trzech Büdner. We wsi mieszkał również jeden nauczyciel, co może świadczyć, iż w Jarosławcu prowadzono naukę dzieci na poziomie podstawowym. Ze swymi 21 zagrodami Jarosławiec należał do największych wsi urzędu. Na przełomie lat 1779/1780 wybuchła epidemia czerwonki, w wyniku której zmarło 48 mieszkańców Jarosławca i Rusinowa.

W wieku XIII, a zwłaszcza XIV, do Jarosławca zaczęli napływać niemieccy osadnicy z zachodu. Stopniowo mieszali się z miejscową słowiańską ludnością, by ostatecznie zdominować teren swej ekspansji. W owym czasie powstały sąsiednie wsie Nacmierz i Rusinowo. Emigranci z zachodu przynieśli określone formy domów i gospodarstw, które przyjęły się na terenach Pomorza- domy dolnosaksońskie. W wielu rejonach, w tym i w Jarosławcu, gospodarstwa zaczęto budować w formie czworokąta. Prawie zawsze dom wykonany z tzw. muru pruskiego stał wolny na tyłach, z ulicy wychodziło się na podwórko przez duże wrota stodoły. Na lewo i na prawo znajdowały się obory bądź stajnie. Brama wjazdowa natomiast była często pięknym dziełem cieśli pomorskich. Obecnie w Jarosławcu zachowały ten układ dwa gospodarstwa- jedno przy ulicy Bałtyckiej 83 i drugie przy ulicy Nadmorskiej.

Językiem potocznym ludności Jarosławca był dialekt dolnoniemiecki, choć i ten odbiegał od oryginału. Język wysokoniemiecki był przekazywany dzieciom już od najmłodszych lat, zwłaszcza od momentu, gdy do Jarosławca zaczęli zjeżdżać goście kąpielowi oraz osiedlać się ludzie pragnący spędzać tu resztę życia. I tak na przykład zamieszkała tu między innymi Lina Taucher, wdowa po radcy rządowym Albrechcie Taucherze, dzierżawcy domeny w Palczewicach i Drozdowie. Po jej śmierci dwupiętrowy dom z czerwonej cegły przejęła córka razem z mężem, dawnym pianistą, profesorem muzyki w Rydze. Następnie stał się on własnością Rolfa Medgera- kupca fortepianów ze Słupska. W czasie II wojny światowej znalazł w nim schronienie malarz berliński O.A. Albrecht z żoną. W miejscowości zamieszkiwali również przybysze z Berlina, Słupska czy Stargardu. Ubranie miejscowej ludności składało się z tzw. koszuli podszewkowej niesięgającej kolan, wełnianej sukni z kołnierzem, zapiętej haczykami lub uszkami bądź rzędem metalowych guzików, długiej kamizelki w kolorze czerwono-niebiesko-zielonym, krótkich, sięgających kolan spodni oraz szarych wełnianych skarpet i skórzanych butów. Do tego nosiło się trójkątny kapelusz. Prawie wszyscy mieszkańcy miejscowości byli spokrewnieni, dlatego też wszystkie wielkie uroczystości, na przykład wesela, obchodzono wspólnie.

Latarnia

W roku 1934 na wschód od Jarosławca powstała jednostka Luftwaffe. Baza lotnicza została zainstalowana w Wicku Morskim i powiązana była ze szkołą dział przeciwlotniczych F.A.S13- Szkoła Artylerii Dział Przeciwlotniczych. Utworzono ją w tym samym czasie po zachodniej stronie Ustki. Natomiast jednostką stacjonującą na lotnisku w Wicku Morskim była trzecia eskadra pułku lotniczego Luftwaffe. Kolejny poligon w pobliżu Jarosławca powstał w 1935 roku w Darłówku, gdzie testowano działo kolejowe dużego kalibru-802 mm, tzw. Dorę. Tak więc jeszcze przed II wojną światową Jarosławiec zaczął sąsiadować z poligonami wojskowymi. Początek II wojny światowej to czas, w którym mieszkańcy wsi nie odczuwali bezpośrednio działań wojennych, choć samoloty z pobliskiej bazy lotniczej wykonywały dalekie loty bojowe i dochodziły odgłosy wystrzałów Dory. Jarosławiec położony z dala od wielkich ośrodków przemysłowych i wielkich aglomeracji miejskich był oazą spokoju pośród szalejących wichrów wojny. Dawał poczucie wytchnienia i zapomnienia o oszalałym świecie. Jednakże i tu powoli zaczęły docierać echa wojny. Częstymi gośćmi Jarosławca w owym czasie były rodziny wojskowych z pobliskiej bazy lotniczej oraz przesiedleńcy z Berlina i innych części Niemiec, w tym duża liczba dzieci. Wraz ze zbliżeniem się frontu od wschodu do Jarosławca napływali uchodźcy z Prus Wschodnich, którzy znaleźli się w pułapce po styczniowej ofensywie armii radzieckiej i przełamaniu Wału Pomorskiego przez wojska polskie. Utworzył się tzw. Kocioł Gdański, z którego nie było ucieczki. Na dodatek decyzje władzy niemieckich przyczyniły się do znacznego chaosu.

Szczególne położenie Jarosławca powodowało, iż pod koniec wieku XIX do wsi zaczęli zjeżdżać się turyści, dając miejscowej ludności nowe źródło utrzymania. Miejscowość położona na wysokim klifie, otoczona wysokimi sosnowymi lasami, łąkami porośniętymi różnorodnym kwieciem i ziołami, posiadająca szeroką plażę stanowiła atrakcję nawet dla najbardziej wymagających gości. Tym bardziej iż oddalenie od większych miast dawało poczucie wolności i ucieczki od cywilizacji. Szczególną atrakcją Jarosławca była piękna, pokryta drobniutkim piaskiem plaża. Według relacji przedwojennych mieszkańców wsi jej szerokość dochodziła do 1 km, co w czasach dzisiejszych może uchodzić za rzecz nie do wyobrażenia. Po wschodniej części wsi znajdowała się plaża ze zorganizowaną działalnością kąpielową. W wodzie wyznaczono liniami miejsca, w których bezpiecznie można było zażywać kąpieli morskich. Dla wszystkich gości sezonowych dostępne były wiklinowe kosze ustawiane na plaży. Gości wjeżdżających do Jarosławca już z daleka witał widok latarni morskiej oraz stojący w pobliżu niej wiatrak. W latach 1841-1945 należał do rodziny Gustawa Freischmidta, który przybył do Jarosławca jako młynarz, wcześniej należał do Petera Stegmanna. Dziś po wiatraku pozostało zaledwie wspomnienie i kamienie młyński leżące w pobliskim rowie.

Miejscowość miała połączenie z miastem powiatowym dzięki szosie biegnącej przez wieś Jezierzany. Dwa razy dziennie przyjeżdżał autobus pocztowy, łącząc dworzec kolejowy w Sławnie z pocztą w Jarosławcu. Wyjazdy i przyjazdy autobusu były zsynchronizowane z pociągami jadącymi w kierunku Berlina. W sezonie kąpielowym kursowały dodatkowe autobusy w środę, sobotę i niedzielę. Połączenie telefoniczne uzyskiwano poprzez pocztę w Łącku. Duża odległość miejscowości od stacji kolejowej niosła z sobą również pewne niedogodności- do stacji kolejowej w Postominie, Darłowie, czy Sławnie było dość daleko. Dlatego towary bądź produkty, których nie można było przetransportować autobusem, dowożono wozami konnymi. A to oznaczało całodzienną podróż. Wraz z coraz większą liczbą gości zmieniał się również wygląd samej wsi. Dachy ze słomy ustępowały miejsca dachom z czerwonej dachówki i gontu. Domy poszerzano o nadbudówki i wykusze. W szczytach domów pojawiały się okna. Prawie w każdym domu wynajmowano pokoje. Przy 327 mieszkańcach do 1945 roku Jarosławiec w sezonie odwiedzało 2000 gości. Informacje o miejscowości zamieszczały liczne przewodniki turystyczne, wskazując Jarosławiec jako miejscowość bardzo atrakcyjną pod względem wypoczynku oraz położenia. Z nich można było dowiedzieć się, w jaki sposób dotrzeć do miejscowości i gdzie się zatrzymać. Informowały o połączeniach kolejowych- rezerwacji można było dokonywać: w Berlinie, w Dreźnie, Szczecinie, Cottbus, Freienwalde, Poczdamie, Halle, Lipsku, Poznaniu, Wrocławiu, Pile, Bydgoszczy. Pociąg dojeżdżał bezpośrednio, z odprawą bagażową, do Sławna, i Darłowa. Z Darłowa, Sławna bądź Postomina do Jarosławca można było dojechać furmanką. To połączenie było szczególnie polecane ze względu na atrakcyjność trasy wiodącej pośród wspaniałych starych lasów bukowych i dębowych. Prospekty Jarosławca i innych kąpielisk nad Bałtykiem znajdowały się na stałych wystawach kąpielisk bałtyckich w: Berlinie, Monachium, Lipsku, Dreźnie. Przewodniki informowały również o opłatach miejscowych i gdzie można było je uregulować. W przewodnikach znajdowały się również reklamy miejscowych restauracji i domów gościnnych.

Egzystencja ludności niemieckojęzycznej w Jarosławcu kończy się wraz z wkroczeniem oddziałów Armii Czerwonej – 9 marca 1945 r.

Oświata

Wiosną 1946 roku naukę w szkole rozpoczęły polskie dzieci. Zajęcia szkolne odbywały się w dawnym Hotelu Lindenhoff, w którym wówczas mieścił się dom dziecka. Naukę prowadziła tu higienistka. Wiosną 1947 roku w podstawowy sprzęt wyposażono szkolny budynek dawnej szkoły poniemieckiej. Naukę w dalszym ciągu prowadziła higienistka. Do szkoły uczęszczały dzieci ze wsi oraz z domu dziecka. W roku 1948 dzieci z domu dziecka przeniesiono do Sławna i Darłowa, a po jego likwidacji naukę w szkole przez rok prowadził J. Swędrowski. W roku1949 kierownictwo w szkole objął C.Tłuszczak, który w późniejszym czasie został mianowany inspektorem szkolnym. Nauka odbywała się na dwie zmiany. Do południa do szkoły uczęszczały młodsze dzieci, natomiast po południu przychodzili uczniowie klas V i młodzież starsza, która uczestniczyła w kursie na poziomie klasy V. Po odejściu C. Tłuszczaka kierownikiem szkoły została S.Karczmarek, natomiast nauczycielką była M. Langiewicz. Nauka prowadzona była w zakresie sześciu klas. Rok 1951 przyniósł ponowną zmianę na stanowisku dyrektora szkoły. Został nim Henryk Piróg. Natomiast sama szkoła została przeniesiona do budynku, w którym znajdowała się strażnica WOP. W 1952 roku kadrę nauczycielską zasilili absolwenci X klasy liceum ogólnokształcącego z Wąbrzeźna, woj. bydgoskie. Kierownikiem został Józef Czaplewski, nauczycielami byli Henryk Piróg i Jan Klownowski. Szkoła była pełną szkołą podstawową z klasą siódmą. Liczyła 67 uczniów, klasy były łączone. Kilku uczniów klas VII było w wieku nauczycieli. Warunki pracy były bardzo trudne. Nie było pomocy naukowych, a potrzebne organizowano sposobem domowym. Budynek po strażnicy WOP adoptowano na potrzeby lekcyjne. Duży taras znajdujący się przed budynkiem odbudowano i w ten sposób powstały sale lekcyjne. Sami nauczyciele mieszkali w budynku przy obecnej ulicy Rybackiej. W roku 1953 dokwaterowano do tego domku rodzinę, co spowodowało, iż nauczyciele przenieśli się do budynku szkoły. Mieszkańcy Jarosławca bardzo serdecznie przyjęli młodych nauczycieli. Udzielali im pomocy materialnej, gdyż z poborów, jakie otrzymywali trudno było się utrzymać, bowiem pensja nauczycielska wynosiła 460 zł. Komitet Rodzicielski podjął uchwałę, zobowiązując się do udzielenia jednorazowej pomocy w formie gotowych obiadów. Nauczyciele kolejno, codziennie u kogoś innego spożywali obiady przez dwa miesiące. Było to krępujące, ale nie było innego wyjścia. W maju 1953 roku do szkoły w Jarosławcu na stanowisko kierownika zatrudniona została Helena Gainska, żona kierownika radiostacji w Jarosławcu, natomiast J. Klownowski został przeniesiony do innej szkoły. Po przeniesieniu się kierowniczki szkoły do Szczecina funkcję dyrektora ponownie objął J. Czaplewski. Poziom organizacyjny szkoły został obniżony do sześciu klas. Klasa siódma została przeniesiona do szkoły w Rusinowie. Jesienią 1955 roku Henryk Piróg został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej. Na jego miejsce zatrudniono M. Nędzę, który właśnie zakończył odbywanie zasadniczej służby wojskowej. W roku następnym M.Nędza został przeniesiony do pracy w szkole w Korlinie. Na jego miejsce przybył S.Żaba. Po odbyciu służby wojskowej do szkoły powrócił Henryk Piróg, a w roku 1958 została tu przeniesiona nauczycielka z Rusinowa- Maria Zakrzewska. Szkoła ponowie posiadała klasę VII.

Z początkiem 1960 roku do pracy w szkole przybyła absolwentka liceum pedagogicznego- Władysława Dworzańska. Kadra pedagogiczna liczyła wówczas cztery osoby. Klasy były już częściowo oddzielone i tylko klasy I-IV pozostały łączone. W 1962 roku kierownik szkoły J. Czaplewski przeniósł się do pracy w woj. bydgoskim, a nauczycielka Maria Zakrzewska udała się na studia prawnicze do Łodzi. Na ich miejsce przybyło małżeństwo Julia i Mieczysław Śliwińscy. Kierownikiem szkoły został M. Śliwiński. Jesienią 1963 r. Przedsiębiorstwo Przemysłu Zbożowego PZZ w Poznaniu rozpoczęło budowę nowej szkoły. Rodzice w czynie społecznym pomagali przy kopaniu fundamentów pod szkołę i kotłownię. W listopadzie 1964 roku nowa szkoła została oddana do użytku. W uroczystym jej otwarciu uczestniczyły władze szkolne i dyrekcja PZZ w Poznaniu. Dzięki temu warunki nauczania znacznie się poprawiły. Szkoła otrzymała również dotację na zakup pomocy naukowych i sprzętu sportowego. Zakupy te przyczyniły się do wzrostu rangi wychowania fizycznego. Reprezentanci szkoły uczestniczący w zawodach sportowych zajmowali czołowe miejsca na szczeblu gminy i powiatu. Od 1 lutego 1973 roku do szkoły w Jarosławcu dołączyli uczniowie klasy VIII ze szkoły Podstawowej w Nacmierzu. Powodem ich przeniesienia był brak kadry nauczycielskiej w tejże placówce oświatowej. W tymże też roku uczennica klasy VIII- T. Poróżyńska zakwalifikowała się do wojewódzkiej olimpiady matematycznej, gdzie zajęła 14 miejsce. Rok szkolny 1973/74 przyniósł kolejne trudności kadrowe. Było tylko pięciu nauczycieli, a liczba uczniów wzrastała do 153, gdyż z dniem 1 września 1973 roku szkoła Podstawowa w Jarosławcu stała się szkołą zbiorczą i przyjęła dzieci ze szkoły w Naćmierzu.

Szkoła czynnie współpracowała ze strażnicą WOP znajdującą się w Jarosławcu. Dowodem na to były liczne wizyty żołnierzy w szkole, udostępnianie sali podczas zabawy choinkowej oraz zapraszanie nauczycieli na różnego rodzaju spotkania okolicznościowe. W marcu 1975 roku dwaj uczniowie szkoły K. Jarzębski i M. Letkomiller zajęli dwa czołowe miejsca w Gminnej Olimpiadzie Matematycznej. Szkoła zajęła też drugie miejsce w gminnym współzawodnictwie sportowym. Wielki sukces odniósł D. Smoleń, zajmując pierwsze miejsce w Wojewódzkim Konkursie Recytatorskim „Ptaki i ptaszki polne”. W roku następnym szkoła była organizatorem gminnych zawodów w czwórboju lekkoatletycznym. Na początku roku 1977 szkołę kontrolowało Kuratorium Oświaty i Wychowania w Słupsku. Wizytacja wypadła bardzo dobrze, a badanie wyników nauczania okazało się najlepsze w gminie. Nauczyciele otrzymali wysokie oceny. Kolejne zmiany przyniósł rok szkolny 1978/79. Szkoła w pobliskim Rusinowie została ograniczona do klas I-III. Klasy IV-VIII zostały przeniesione do Jarosławca, a szkoła w Rusinowie stała się filią szkoły w Jarosławcu. Również w latach następnych uczniowie szkoły odnosili liczne sukcesy w zawodach sportowych i konkursach przedmiotowych na szczeblu gminy i powiatu. 23 grudnia 1985 roku przystąpiono do budowy nowego budynku szkoły. Pracę rozpoczęto na miejscu zburzonego budynku starej szkoły. Roboty budowlane ukończono po 2,5 letniej budowie. Uroczyste otwarcie nowego budynku odbyło się 2 lutego 1988 roku. Jednocześnie rozpoczęto budowę hali gimnastycznej, która była pierwszym tego typu obiektem w gminie.
Od 2003 roku w Jarosławcu działa Zespół Szkół, w skład którego wchodzi Szkoła Podstawowa i Gimnazjum. Organem prowadzącym szkoły jest Urząd Gminy w Postominie.

Przy Zespole Szkół w Jarosławcu znajduje się kompleks boisk sportowych wybudowany w ramach Programu „Moje boisko – Orlik 2012”. Kompleks sportowy to boisko do piłki nożnej o wymiarach 30,0 m x 62,0 m z nawierzchnią syntetyczną typu „sztuczna trawa”, boisko wielofunkcyjne o wymiarach 19,1 x 32,1 m z nawierzchnią poliuretanową i budynek socjalny wyposażony w niezbędne instalacje wewnętrzne. Kompleks sportowy jest ogrodzony i oświetlony.

Kompleks boisk sportowych w Jarosławcu

Latarnia

Na początku XIX wieku w związku z licznymi katastrofami statków zaczęto dyskutować o potrzebie zbudowania latarni. Powstały dwa projekty: pierwszy (z 1820 r.) zakładał budowę obiektu drewnianego; drugi (z 1827 r.) murowanego. Ten ostatni miał być realizowany tuż przy klifowym brzegu. Budowę latarni rozpoczęto w 1829 roku, a zlokalizowano ją około 400 metrów od brzegu (latarnia w pobliskim Darłowie powstała ponad pół wieku później w 1885 r.). Budowę ukończono jesienią 1830 roku i wtedy okazało się, że obiekt jest za niski. Po 5 latach do istniejącego budynku, który przeznaczono na mieszkania dla latarników, dobudowano okrągłą ceglaną wieżę o wysokości 33,3 metra.

Pierwotnie źródłem światła były lampy zasilane olejem rzepakowym. Ich zasięg wynosił około16 mil morskich. W 1908 roku latarnia otrzymała zasilanie elektryczne oraz syrenę przeciwmgielną. W 1975 roku zainstalowano nową aparaturę świetlną działającą do dziś o zasięgu światła do23 mil morskich.

Przestrzenna struktura miejscowości

Pierwotny układ wsi to typ ulicówki z główną drogą biegnącą równolegle do brzegu morskiego, dochodzącą dziś w niektórych miejscach do współczesnej krawędzi klifu, jest to ul. Nadmorska. Znajdują się tam duże enklawy starej zabudowy, jest to pozostałość wiejskiej promenady nadmorskiej. Wytyczona równolegle ulica Bałtycka do pierwotnej drogi stanowiła granicę zainwestowania do połowy XX wieku. Rozwój funkcji turystyczno - wypoczynkowych po tym okresie spowodował zainwestowanie obszarów od strony wschodniej i wydzielenie obszarów po południowej stronie ul. Bałtyckiej. Zewnętrzna panorama Jarosławca jest widoczna jedynie z dalekiej perspektywy, z szosy Naćmierz- Rusinowo jako wyniosłość terenowa z dominantą (wieżą latarni morskiej). Sylwetka miejscowości z dróg dojazdowych jest ze względu na konfigurację i zalesienie niewidoczna.

Zasoby przyrodnicze

Miejscowość położona jest na Obszarze Chronionego Krajobrazu pn. „Pas Pobrzeża na zachód od Ustki”. Obszar utworzony w celu ochrony fragmentu wybrzeża Bałtyckiego z występującymi tu charakterystycznymi zbiorowiskami roślinnymi plaż, wydm i klifów oraz rozległych, zatorfionych równin wraz z jeziorem Wicko na ich zapleczu oraz dla zachowania unikalnych krajobrazów Pomorza Środkowego, w celu zabezpieczenia ich dla turystyki i wypoczynku.

Do głównych walorów obszaru należą: charakterystyczny, równoleżnikowy układ siedlisk i zróżnicowana w tym układzie szata roślinna, reprezentująca większość zbiorowisk roślinnych związanych z wydmowym i klifowym typem brzegu Bałtyku, obniżeniami równin przymorskich wraz z ograniczającymi je od południa pasmami wzgórz.

Do najbardziej interesujących należą zbiorowiska wydm: białej i szarej z charakterystycznymi gatunkami, jak trawy - wydmuchrzyca i piaskownica, mikołajek nadmorski, storczyk kruszczyk rdzawoczerwony, postaci nadmorskiego boru bażynowego, fragmenty acidofilnego lasu brzozowo - dębowego na zapleczu wałów wydmowych, zbiorowiska mokrych łąk, zarośli wierzbowych i brzeziny bagiennej na równinach oraz jedno z eutroficznych, przymorskich jezior - Wicko, okolone rozwiniętymi zbiorowiskami różnych typów szuwarów.

Najbardziej atrakcyjne formy krajobrazów:

• krajobraz nadmorskich plaż na zachód i na wschód od Jarosławca, na wschód od ujścia Kanału Głównego (na terenie poligonu wojskowego), sąsiadujących z wałem wydmy przedniej, porośnięty roślinnością wydmową (m.in. z mikołajkiem nadmorskim) i nadmorskim borem bażynowym porastającym wydmy. Plaże na zachód od Jarosławca są bardzo atrakcyjne, piaszczyste i o dużej szerokości - od 25 do 30 metrów. Ich zaplecze stanowi strefa piasków eolicznych o niedużych wysokościach, porośnięta borami. Na wchód od Jarosławca plaże są węższe, do 20 m szerokości, dopiero na terenie poligonu ich szerokość miejscami wzrasta,

• krajobraz wybrzeża klifowego (do wysokości 20 m) koło Jarosławca, rozwinięty na formacjach morenowych, urozmaicony zabudową przeciwabrazyjną: ciężką opaską betonową z narzutem z gwiazdobloków i kamieni oraz ostrogami. Rozległe widoki na morze, a w kierunku południowym na obniżenie doliny Główniczki do Świdnika, obrzeżone Wzgórzami Barzowickimi. Klif w Jarosławcu jest najdalej na północ na tym obszarze wysuniętym lądowym fragmentem wzniesień czołowomorenowych zbudowanych z osadów lodowcowych zaburzonych glacitektonicznie. Ma on około 2 km długości, wysokość około 20 m, a jego prawie pionowe ściany urozmaicają liczne osuwiska. Na wschód od Jarosławca, w rejonie Wicka, występuje klif o mniejszej wysokości, z charakterystycznymi odsłonięciami holoceńskich torfów i piasków wydmowych leżących na glinach zwałowych. Nad jeziorem Wicko i w okolicy Cisowa znajdują się niedługie odcinki nieczynnych klifów, usytuowane na zapleczu współczesnych wałów wydmowych.

Końcem grudnia 2011 roku zakończono prace w ramach interwencyjnego zabezpieczenia części osuwiska na odcinku drogowym oraz zdrenowania podnóża klifu. Wykonawcą prac było konsorcjum niemieckich firm: Baustellen Service oraz PS Spezialtiefbau GMbH. Wartość inwestycji zamknęła się kwotą 4.455.060,00 zł. Inwestor - Urząd Morski w Słupsku - pozyskał środki na ten cel z rezerwy Budżetu Państwa na 2011 rok, w ramach tzw. "Osłony Przeciwosuwiskowej".

Na wydmach nadmorskich, zbudowanych z piasków eolicznych pochodzenia morskiego, rozwijają się specyficzne zbiorowiska roślinne wyłącznie z tym środowiskiem związane. Między Jarosławcem i Wiciami zbiorowiska te ograniczają swój areał do stosunkowo wąskiego i niewysokiego pasa wydm przednich. Jedno z nich charakterystyczne dla tzw. wydm białych, zbudowane jest z mniej lub bardziej zwartych skupisk wysokich, rozłogowych traw, przede wszystkim - piaskownicy zwyczajnej, gatunku dominującego w płatach oraz wydmuchrzycy piaskowej. Trawom tym towarzyszą ponadto: bylica polna, fiołek trójbarwny, odmiana nadmorska jastrzębca baldaszkowego, lepiężnik kutnerowaty, a także w kilku miejscach, mikołajek nadmorski. Wymienione gatunki porastają stoki i wierzchołki wału wydmowego, natomiast u jego podstawy, na granicy z plażą zimową (poza zasięgiem fal sztormowych) osiedlają się wąskim pasem rośliny znoszące niewielkie zasolenie podłoża, głównie rukwiel nadmorska oraz solanka kolczysta, i honkenia piaskowa. Wierzchowiny wydm zajmują również, na niewielkich powierzchniach, fitocenozy tzw. wydmy szarej. Zespół ten, poza gatunkami charakterystycznymi: kocanką piaskową i jasieńcem piaskowym, budują również m. in.: turzyca piaskowa, szczotlicha siwa, kostrzewa czerwona, tu i ówdzie storczyk - kruszczyk rdzawoczerwony, a także niskie darenki mchów i porostów (chrobotków).

Luźne i bardziej zwarte, innego typu murawy psammofilne występują rzadko ograniczając się do niewielkich fragmentów powierzchni piaszczystych. Wykształcają się także w miejscach zmienionych przez człowieka - na żwirowiskach, odkrywkach piaszczystego gruntu, rzadziej i fragmentarycznie na słabej jakości pastwiskach położonych na stokach i zwyżkach piaszczystych wyniesień. Można je spotkać również przy liniach oddziałowych i drogach w borach sosnowych oraz na ich obrzeżach. Murawy te tworzą fitocenozy trzech zbiorowisk. Jednym z nich jest tzw. murawa szczotlichowa czyli zespół sporka wiosennego i szczotlichy siwej. Wykształca się niemal wyłącznie w postaci niewielkich płatów przy drogach leśnych w obrębie suchszych postaci nadmorskich borów sosnowych. W tym pionierskim zespole rolę dominującą odgrywa kępowo rosnąca trawa - szczotlicha siwa. Towarzyszy jej bardzo nieliczna grupa gatunków innych roślin kwiatowych, natomiast liczniej pojawiają się porosty i mchy. Zespół drugi - niska murawa trawiasta ze śmiałką wczesną występuje również w podobnych miejscach jak zespół poprzedni, ale rzadziej. Murawa goździkowo-zawciągowa, która stanowi dojrzałą postać napiaskowych zbiorowisk roślinnych, jest także rzadka. Pokrycie powierzchni gruntu przez gatunki tworzące ten zespół jest już niemal pełne, a ponadto poszczególne jego fitocenozy są bogate florystycznie i z reguły bardzo barwne. Znaczącą rolę w niektórych płatach odgrywają także gatunki “łąkowe”- przechodzące ze zbiorowisk sąsiednich. Omawiane murawy są stosunkowo nietrwałe i stanowią jedne z pierwszych ogniw łańcucha sukcesyjnego prowadzącego w kierunku borów suchych - murawa szczotlichowa oraz borów mieszanych, a na Pomorzu acidofilnych dąbrów - murawa goździkowo-zawciągowa. Ich płaty odnotowano m. in.: na zachód i południe od Jarosławca, koło Naćmierza (Krucze Gniazdo), na półwyspie jez. Wicko, koło Złakowa, w obszarze drzewostanów iglastych przy południowej granicy gminy koło Staniewic. W kompleksach drzewostanów iglastych i nadmorskich borów sosnowych, przy liniach oddziałowych wykształciły się także niewielkie płaty wrzosowisk. Tworzą je mniej lub bardziej bujne kępy wrzosu, wraz z grupą innych światłolubnych roślin zielnych, takich jak mietlica pospolita, izgrzyca przyziemna, szczotlicha siwa, jastrzębiec kosmaczek, szczaw polny oraz gatunków “borowych”, w tym mszaków i porostów, które przechodzą z sąsiednich fitocenoz leśnych.

Przez Jarosławiec, bądź w pobliżu, przebiegają następujące szlaki turystyczne, w tym:

• szlaki (trasy) rowerowe:

1. „Hanzeatycka trasa nadmorska” (czerwona): biegnąca drogą wojewódzką W 102 do Jarosławca, a dalej w okolice jeziora Wicko, przez Jezierzany, Łącko i Korlino (drogą gminną G 3926003), dalej do Królewa (drogą W 39101), dalej do Marszewa (drogą 3926101z) i dalej nasypem kolejowym do miejscowości Zaleskie,

2. Trasa regionalna, niebieska: Korlino – Naćmierz – Rusinowo – Barzowice – Darłowo.

• szlaki piesze:

1. „Szlak Północny”, czerwony, pokrywający się z rowerową „Hanzeatycką trasą nadmorską”
Należy zaznaczyć również, że Gmina Postomino aktywnie pozyskuje fundusze zewnętrzne na jej rozwój. W miejscowości Jarosławiec zrealizowano następujące projekty, które wpływają na podniesienie atrakcyjności turystycznej wsi:

- "Poprawa infrastruktury turystycznej Gminy Postomino poprzez modernizację drogi powiatowej nr 0532Z wraz z budową ścieżek rowerowych i pieszych na odcinku Jarosławiec - Jezierzany" –projekt zrealizowano w okresie sierpień-grudzień 2006 r. Projekt został dofinansowany z programu Interreg IIIA 2004 – 2006 Polsko – Niemieckiego Pogranicza na obszarze Krajów Związkowych Meklemburgia Pomorze Przednie/Brandenburgia – Polska (Województwo Zachodniopomorskie). Celem projektu była poprawa dostępności atrakcyjnego turystycznie obszaru Gminy Postomino, stymulacja rozwoju gospodarczego poprzez poprawę dostępności do nowych obszarów inwestycyjnych oraz stworzenie warunków do dywersyfikacji działalności gospodarczej. W ramach projektu wybudowano ciąg pieszo-jezdny wraz z kładką na odcinku Jarosławiec-Jezierzany, chodniki oraz zatoki parkingowe (70 nowych miejsc parkingowych) w Jarosławcu na odcinku ul. Szkolnej do ul. Leśnej, 42 punkty oświetleniowe na trasie Jezierzany-Jarosławiec. W efekcie realizacji projektu nastąpił wzrost bezpieczeństwa na zmodernizowanym odcinku oraz powstała droga rowerowa: Rusinowo- Jarosławiec-Jezierzany. Inwestycja ta stwarza warunki do rozwoju turystyki pieszej i rowerowej w wypoczynkowych miejscowościach Gminy Postomino.

  ul. Bałtycka w Jarosławcu

- „Budowa zejścia dla pieszych po skarpie klifu morskiego w miejscowości Jarosławiec” - w ramach projektu wybudowano zejście na plażę z pięcioma podestami o powierzchni 125 m2, długości - 50 m, szerokości - 1,8 m posadowione na palach żelbetowych, stalowych, i drewnianych. Celem projektu było podniesienie konkurencyjności regionu poprzez aktywizację rozwoju gospodarczego i rozwój turystyki. Zadanie zostało dofinansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Projekt był realizowany w okresie 01 wrzesień 2005 r. – 09 grudzień 2005 r.

Zejście dla pieszych po skarpie klifu morskiego w miejscowości Jarosławiec

- „Budowa ulicy Uzdrowiskowej w Jarosławcu”- Projekt zrealizowano w ramach Programu Wieloletniego pod nazwą ”Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych 2008 – 2011”. Ul. Uzdrowiskową wybudowano wraz z: chodnikami, ścieżką rowerową, parkingami oraz zatokami postojowymi. Dodatkowo wybudowano sieć kanalizacji deszczowej wraz z układem podczyszczającym. Roboty budowlane prowadzone były w okresie od 30 marca 2009 do 23 czerwca 2009. Poprzez budowę ulicy Uzdrowiskowej położonej w ciągu drogi gminnej nr 160018Z połączone zostały droga powiatowa nr 0532Z w miejscowości Jarosławiec z drogą powiatową nr 0526Z w miejscowości Nacmierz, co zwiększyło płynność ruchu i poprawiło bezpieczeństwo komunikacyjne. Ponadto nowopowstała droga oddzieliła ruch pieszy od ruchu samochodowego poprzez budowę chodnika oraz ścieżki rowerowej.

- „Przebudowa ulicy Nadmorskiej i Jantarowej oraz budowa ulic: Szkolnej, Krokusowej i Bzowej w Jarosławcu” - zadanie zostało zrealizowane w terminie luty-grudzień 2010 r. w ramach Programu Wieloletniego pod nazwą ” Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych 2008 – 2011”. Przedmiotem projektu była przebudowa ulicy Nadmorskiej (droga gminna 160017Z) i Jantarowej (160008Z) oraz budowa ulic Szkolnej (160026Z), Krokusowej (160011Z) i Bzowej w Jarosławcu wraz z chodnikami, pasem postojowym oraz oświetleniem wzdłuż ul. Nadmorskiej (36 latarń po stronie chodnika). Dodatkowo wybudowana została sieć kanalizacji deszczowej. Długość odcinka drogi objętego wnioskiem wyniosła 1619,55 mb.

- „Wykonanie placu zabaw w Jarosławcu” - inwestycja została dofinansowana ze środków Samorządu Województwa Pomorskiego w ramach działania 413 „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” objętego PROW na lata 2007-2013 z zakresu małych projektów. Celem operacji było podniesienie atrakcyjności turystycznej i rekreacyjnej miejscowości Jarosławiec. W ramach projektu wykonano plac zabaw w miejscowości Jarosławiec wzdłuż ulicy Parkowej. Na placu znajduje się piaskownica, ławki oraz zestaw zabawowy (wieże z daszkiem, zjeżdżalnie, drabinki linowe, mosty, pajęczyna i ścianka wspinaczkowa). Zadanie wykonano w 2011 r.

Plac zabaw w Jarosławcu

Gospodarka i rolnictwo

W Jarosławcu działa 116 indywidualnych gospodarstw rolnych, z których 27 posiada powierzchnię 1-2 ha, 14 gospodarstw posiada powierzchnię 2-5 ha; 60 gospodarstw posiada powierzchnię do 1 ha.
Na terenie miejscowości funkcjonują podmioty prowadzące działalność turystyczną w następujących kategoriach:

• ośrodki wczasowe – 23,
• kwatery agroturystyczne – 8,
• pokoje gościnne – 44,
• domki letniskowe – 5,
• pola namiotowe – 8,
• pola biwakowe – 1,
• stanica harcerska – 1.

Miejscowość dysponuje prawie 81% miejsc noclegowych całej gminy. Dzięki licznym inwestycjom dokonanym w ostatnich latach bazę noclegową gminy określić można jako dość dobrą. Ośrodki wczasowe, pensjonaty oraz większość domów wczasowych charakteryzują się wysokim poziomem warunków wypoczynku. Na skutek dynamicznego rozwoju w ostatnich latach, Jarosławiec posiada obecnie dobrze rozwiniętą podstawową infrastrukturę turystyczną, tzn. bazę noclegową i gastronomiczną.

Kapitał społeczny i ludzki

Na terenie miejscowości Jarosławiec funkcjonuje stowarzyszenie pn. „Stowarzyszenie Przyjaciół Klifu i Promocji Jarosławca”, które zarejestrowało swoją działalność 18.07.2011 r.

Na terenie Jarosławca organizowane są cykliczne imprezy sportowe i rekreacyjne dla turystów jak również mieszkańców, do których między innymi należą:

• Noworoczny Bieg Plażą Jarosławiec – Darłówko,
• Międzynarodowy Bieg Po Plaży Jarosławiec,
• Ogólnopolski Bieg Samorządowy „Bursztyn Jarosławca”,
• Ogólnopolskie Biegi Młodzieżowe „Powitanie Lata” Jarosławiec,
• Festiwal Piosenki Wakacyjnej BURSZTYNEK,
• Ogólnopolskie Zawody Pływackie Klif Jarosławca (na otwartym morzu),
• Otwarty Turniej Piłkarskich 6-tek dla koloni, obozów i grup zorganizowanych „WAKACJE Z PIŁKĄ”,
• Otwarte Zawody Wędkarskie „JAZGARZ” – kanał Jarosławiec o Puchar Wójta Gminy Postomino,
• Ogólnopolski Rajd Rowerowy „Racibora” po ziemi Sławieńskiej – Jarosławiec,
• Bieg Mikołajkowy „Powitanie Zimy”,
• Kąpiele morsów,
• biegi Nordic Walking.

Źródło: www.postomino.pl